Artykuły informacyjne

Co oznacza zmiana klimatu?
Jak powstaje i co oznacza dla naszej planety

Nasz świat podlega przemianom. Od chwili powstania Ziemi zmieniają się warunki, w których bytuje nasza planeta, jej mieszkańcy oraz środowisko naturalne. Dotyczy to również naszego klimatu. Od dziesięcioleci hasło „zmiana klimatu” nieustannie nam towarzyszy, zyskując przy tym coraz bardziej na znaczeniu. Ale co właściwie kryje się za tym hasłem? Dla naszych czytelników zebraliśmy najważniejsze fakty dotyczące zmiany klimatu.

Zmiana klimatu = globalne ocieplenie?

„Zmiana klimatu” nie jest hasłem bardzo odbiegającym od pojęcia globalnego ocieplenia. Oba zjawiska występują równocześnie, jednak w żaden sposób nie są tożsame. Zmiana klimatu sama w sobie oznacza długofalowe zmiany temperatury, prądów morskich i opadów na Ziemi. Czynniki te nieustannie się zmieniają. Nie jest to nowe zjawisko – jak wiemy, z biegiem czasu we wszystkich regionach naszej planety występowały naprzemiennie epoki lodowcowe i okresy cieplejsze. Stosunkowo nowa jest za to ingerencja człowieka. Ma ona negatywne, jak i pozytywne skutki. Obecnie bardzo dokładnie znamy przeszłość klimatu, dlatego jesteśmy w stanie spojrzeć w jego przyszłość. Ta perspektywa jest jednak przygnębiająca. I tutaj dotarliśmy do globalnego ocieplenia. Jest ono tylko przykładem zmiany klimatu, ale katastrofalnym – nigdy wcześniej planeta nie nagrzewała się tak szybko.

Co jest przyczyną zmiany klimatu?

Efekt cieplarniany w równym stopniu odpowiada za stabilność i zmianę naszego klimatu. Promieniowanie słoneczne regulują naturalnie występujące gazy, które tworzą atmosferę ziemską. W ten sposób idealna ilość promieniowania słonecznego ogrzewa naszą planetę. Bez efektu cieplarnianego Ziemia byłaby lodową kulą. Człowiek ma poważny wpływ na ten naturalny i ważny dla życia proces. Ponieważ najważniejszy gaz cieplarniany – CO² – przez stulecia był obecny na stałym poziomie w naszej atmosferze. Dopiero uprzemysłowienie przyczyniło się do obecnego wzrostu masy CO² o 45 procent w porównaniu ze stabilnymi stuleciami. Odpowiedzialne za taki stan rzeczy są spalanie paliw kopalnianych, wycinka lasów, nieustanny wzrost pogłowia bydła oraz w szczególności rosnąca liczba ludności świata. W ten sposób niezbędny do życia gaz CO² stał się obecnie zagrożeniem dla naszej planety. Ponieważ gromadzi się on w atmosferze i coraz silniej nagrzewa Ziemię. To, czego obecnie jesteśmy świadkami, nie jest więc naturalną zmianą klimatu. Jest to ocieplenie będące dziełem ludzi, które może pociągać za sobą fatalne skutki.

Co zmiana klimatu oznacza dla nas?

Skutki globalnego ocieplenia już od lat są wyraźnie odczuwalne. Najbardziej bezpośrednim efektem jest z pewnością zanieczyszczenie powietrza, które na szczególnie gęsto zabudowanych terenach po części jest widoczne nawet gołym okiem. Ale jest też kilka niewidocznych skutków aktualnej zmiany klimatu, które na dłuższą metę są o wiele bardziej niebezpieczne. W ostatnich 150 latach temperatura powierzchni wzrosła w skali globalnej o 1,1 stopnia Celsjusza. Na pierwszy rzut oka może się to wydawać niewiele, ale już teraz skutki tego wzrostu są wyraźnie widoczne – ekstremalne warunki pogodowe niszczą przestrzeń życiową człowieka i zwierząt. Powodzie lub utrzymujące się przez długi czas susze niszczą całe zbiory i uniemożliwiają uprawę roli na niektórych terenach. Wzrastający poziom mórz prowadzi do zatapiania całych wysp. Cały szereg gatunków zwierząt jest zagrożonych wyginięciem wskutek braku pożywienia i przestrzeni życiowej – dla wielu jest już za późno. Bezpośrednia przyczyną wszystkich tych zjawisk jest ocieplenie. Ponieważ nie tylko Ziemia, lecz również morza nagrzewają się. W efekcie paruje więcej wody i uwalnianych jest jeszcze więcej gazów cieplarnianych. Błędne koło, które prowadzi do coraz szybszego rozwoju aktualnego kryzysu klimatycznego.

Czy Ziemia jest skazana na zagładę wskutek zmiany klimatu?

Aktualna sytuacja jest alarmująca, perspektywy są przygnębiające. Ale nie jest jeszcze za późno. Jeśli człowiek zacznie działać teraz, najgorsze skutki kryzysu klimatycznego będzie można jeszcze odżegnać. Można mieć nadzieję, ponieważ tendencja idzie we właściwym kierunku. Przemysł, politycy i społeczeństwa na całym świecie dążą do kształtowania stylów życia bardziej przyjaznych środowisku naturalnemu. Ochrona klimatu odgrywa coraz większą rolę we wszystkich sferach naszego życia.